Hoogtepunten uit het reisverslag van Jojanneke Heidema, Malawi 2013
De
eerste dagen in Blantyre brachten we door met de schoolprojecten:
Het
was heel erg leuk om Frank, Rosena en vooral ook Jeannie te
ontmoeten, die hun uiterste best doen om hulpbehoevende kinderen te
selecteren en hen te begeleiden tijdens hun schooltijd. Er zijn een
aantal scholen die Medulawi sponsort, en die we de komende dagen gaan
opzoeken. Meestal worden de leerlingen aangemeld door het hoofd van
de school. Als het schoolgeld stopt omdat ouders geen geld hebben,
moeten ze eigenlijk van school af. Als het kind en de familie wel
heel gemotiveerd zijn om de school af te maken, vraagt hij aan ons
een beurs. Vervolgens gaan Jeannie, Rosena of Frank bij de leerling
en de verblijfplaats van de familie langs, om te checken of ze
inderdaad geen geld hebben en de familie gemotiveerd genoeg is. Daar
gaan een aantal interviews overheen. Meisjes hebben een voorkeur,
omdat met name voor hen het moeilijk is educatie te krijgen, maar
onder de strikte belofte dat ouders haar gedurende de hele week naar
school laten gaan en niet thuis houden om te werken.
Is
de leerling goedgekeurd, dan krijgt hij schoolgeld, een uniform en
boeken, maar de contiuiteit van de beurs hangt van de
schoolresultaten af. Gooien ze er met hun pet naar, krijgen ze een
waarschuwing, maar als het niet verbetert, gaat de beurs het
trimester erna naar een kind dat wel wil werken. Het team gaat ieder
trimester langs om met de kinderen en docenten te praten.
We
hebben lang gepraat over toekomstige projecten, met name gericht om
kinderen die met onze beursen hebben gestudeerd, maar net niet goed
genoeg zijn om naar de universiteit kunnen, te begeleiden in een
vakgerichte opleiding. Ook is het belangrijk om hen in hun
studiekeuze te begeleiden, want voor veel kinderen stopt hun wereld
als hun schoolresultaten net niet goed genoeg zijn.
Maandag
Om
9.30 u zouden we worden opgehaald door Jeannie en Rosena. Om 9.00 u
stonden ze voor de deur......ik denk dat dat de eerste keer is dat
iemand eerder kwam dan afgesproken, maar Jeannie komt dan ook uit
Zimbabwe :) Even voor half tien reden we weg. De eerste halte was de
peoples om schriftjes te kopen voor de kinderen. Vandaaruit reden we
door naar Thiolo, een van de scholen waar Medulawi 16 kinderen
sponsort. 7 hebben er net eindexamen gedaan, waarvan alleen helaas de
dove jongen niet is geslaagd.
We
werden ontvangen door het hoofd, die al op ons stond te wachten. Hij
had alle cijferlijsten netjes klaarliggen, en na een praatje werden
we naar de bieb geleid, waar 7 van de door Medulawi gesposorde
kinderen op ons zaten te wachten (2 waren ziek, en de rest had vrij
na hun examen). Ze hadden een meerstemmig lied voor ons ingestudeerd
om ons te bedanken. Hierna konden we ze vragen stellen. Veel van hen
worden alleen door hun moeder opgevoed, omdat hun vader of dood is,
of bij een andere vrouw. De mannen hoppen nog wel eens van vrouw tot
vrouw, maar laten haar zonder suport voor de kinderen achter. Ook
waren er een aantal wees, waaronder een dove jongen die hoopte dat
hij later voldoende geld zou verdienen om zijn zusje te onderhouden.
Hierna kregen we een rondleiding. Hoewel dit schoolhoofd alles goed
op een rijtje heeft, is er gewoon heel erg weinig geld. In het
scheikunde lokaal zijn geen stoelen, de bureaus zijn aftands en
versleten. Er zijn te weinig boeken en veel te weinig computers. De
jongens en meisjes slapen met 8 stapelbedden aaneengeschakeld zonder
privacy. Hoewel hier meisjes meer en meer gestimuleerd worden om ook
naar school te gaan, is het huidige aantal maximaal omdat er niet
meer slaapplekken zijn.
Na
de rondleiding gingen we nieuwe kinderen selecteren. Deze kinderen
waren door het schoolhoofd al voorgeselecteerd omdat ze hun
schoolgeld niet konden betalen en wel goed hun best deden. Ze werden
stuk voor stuk door Rosena geinterviewd over hun motivatie en over
hun thuissituatie. In de komende maand zullen hun dorpen een
verrassingsbezoek krijgen om te verifieren of de door het kind
gegeven informatie inderdaad klopt. Is dat zo, dan mogen ze studeren
op een beurs van Medulawi. Wel moeten ze dan zorgen dat ze ieder
trimester slagen voor hun examens. Terwijl Rosena de interviews
afnam, zaten wij buiten met de kinderen te praten. Veel willen graag
dokter of verpleegster of docent worden, maar een aantal heeft een
orgineler plan. Eentje wilde vliegveldmedewerker worden zodat hij
veel mensen uit andere landen zou ontmoeten, een meisje wilde net als
ons worden :)
Na
Thyolo gingen we naar Lucenza. De school heeft daar de afgelopen
jaren veel problemen gekend door een slecht functionerend
schoolhoofd, maar is het laatste jaar onder een nieuw schoolhoofd
heel erg opgeknapt. Het laatste jaar heeft Medulawi daar 6 kinderen
gesponsord, waarvan er 1 nu net eindexamen heeft gedaan, en is
geslaagd. De ontvangst was niet zo goed georganiseerd als in Thyolo,
mar het schoolhoofd werd teruggehaald uit zijn lunch en heeft ons
netjes te woord gestaan. Ook hij had alle resultaten netjes op een
rij. De 5 kinderen werden snel bijeengehaald. De meeste zaten in de
tweede en waren heel verlegen, maar allemaal hadden ze een droom. 1
wilde graag politiek journalist worden, een ander radio-omroeper. Hij
had inmiddels een eigen radiostation op de campus opgezet.
We
werden rondgeleid over het terrein dat een verrassende overeenkomst
liet zien met Thyolo. De slaapzalen waren hier beter georganiseerd, 4
bedden per klein kamertje zodat ze iets meer privavcy hadden. We
zagen de keuken waarin in enorme kookpotten nsima, pumpkin leafs
en bonen werden bereid. Ook zagen we hun eigen maismaler, zodat ze
nsimameel kunnen maken. Omdat we wat achter liepen op schema, was er
geen tijd om hier nieuwe kinderen te selecteren, een taak waarvoor
Rosena binnenkort zal terugkomen.
De
laatste stop was de DAPP vocacional training in Mikolongue. Daar werd
ons hart echt gestolen. Wat een briljant opgezette training! Hier
heeft Medulawi op dit moment geen kinderen, maar wordt hopelijk een
project van de toekomst. De opleidingen duren hier tussen de 6 en 24
maanden en leiden je op tot loodgieter, timmerman, naaister, kapster,
stoffenmaakster etc. Maar binnen de opleiding krijgen de
jong-volwassenen ook les in het opzetten van een eigen zaakje en
alles wat erbij komt kijken zoals accountancy en marketing en het
gebruik van computers. Daarnaast krijgen ze scholing in onderwerpen
als HIV transmissie, man-vrouw relaties, politieke vorming en
gastvrijheid. Aan het einde van de opleiding krijgen ze een basis set
met de benodigde gereedschappen mee, zodat ze meteen aan de slag
kunnen. Op deze manier hebben ze sinds 1997 al 5000 studenten
opgeleid. De studenten wonen intern en worden geselecteerd op basis
van motivatie en deelname aan de gemeenschap. Ze zijn geheel
verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van het dagelijkse leven,
verbouwen zelf hun eten en maken zelf schoon. We kregen een
rondleiding langs alle verschillende opleidingen (10 in totaal)
waarbij we keer op keer heel hartelijk werden verwelkomd. Dan zie je
dat dit echt jong-volwassenen zijn die inmiddels stevig in de
maatschappij staan en een groot verantwoordelijkheidsgevoel hebben.
Dinsdag
De
ochtend begon met een uitgebreide bijeenkomst tussen Rosena, Jeanie
en mijzelf, om alle activiteiten van Medulawi eens goed op een rijtje
te zetten. Er werden goede afspraken gemaakt over wat er nu precies
wel en niet gefinancierd wordt voor de kinderen, en er werd
uitgebreid over de toekomst gesproken. Op dit moment financieren we
na gisteren 38 kinderen op de middelbare school, en op dit moment 3
op het teachers college, waarvan er 1 vrijdag afstudeerd. Omdat het
zo belangrijk is ook verdere scholing na de middelbare school te
krijgen, werd afgesporken deze kinderen daar zoveel mogelijk in te
begeleiden. Doordat het 5 maanden duurt voordat ze hun eindexamen
resultaten krijgen, en dan vaak ook nog 8-18 maanden voordat ze in
een vervolgopleiding terecht kunnen, komen veel van deze kinderen
toch weer terug in hun oude maatschappij. Jeannie, Frank en Rosena
gaan ons helpen toch in contact te blijven met deze kinderen, zodat
we ze ook erna nog kunnen helpen.
Behalve
deze afspraken hebben we ook nog enthousiaste plannen gemaakt over
projecten die ik persoonlijk/ via medulawi acties kan financieren.
Een van de problemen is dat er in Malawi nauwelijks maandverband is,
en dat dat heel duur is. Daardoor blijven meisjes vaak thuis als ze
ongesteld zijn. Ik heb opgezocht hoe je uitwasbaar maandverband kunt
maken, en Jeannie gaat dit thuis proberen. Dan gaat ze stof en
klitteband kopen en met de meisjes van de DAPP vocational training
deze in elkaar zetten en verspreiden onder onze studenten in Thiolo
en Luzenza. Hopelijk wordt dit een succes, en kunnen de naaisters op
deze manier een eigen inkomen gaan genereren. Ook bespraken we ideeen
over het sponsoren van Thiolo school door bv oude computers en
laptops in te zamelen, en de DAPP timmermannen te vragen stoelen te
maken. Een ver toekomst plan is het bouwen van een extra meisjes
slaapzaal, zodat er meer meisjes naar school kunnen, en er ook iets
meer privacy voor ze is. Maar dat is op dit moment nog toekomst
muziek, want die kosten zijn waarschijnlijk rond de 8-10.000 euro.
Na
dit overleg gingen we naar de DAPP teachers training in Amalika. Daar
staat in de middle of nowhere een ander fantastisch project.
De
DAPP teachers training duurt 2,5 jaar en leidt studenten op to docent
voor de kleine gemeenschappen. De opleiding bestaat uit 8 periodes
De
eerste periode duurt 3 maanden en heet 'de wereld waarin wij leven'.
Hierin leren ze de huidge politiek en geschiedenis van de wereld,
inclusief de topografie. Deze wordt gevolgd door drie maanden '
Malawi ons land' waarin ze niet alleen de politiek, geschiedenis en
cultuur van Malawi leren, maar ook kleine ondrzoekjes in de dorpjes
moeten doen, zoals uitvinden waarom kinderen niet naar school gaan.
Hierna is er 6 maanden teachers practise en theorie, waarin ze
zichzelf in de overige vakken bekwamen, en lesgeven in het community
centre in de buurt. Hier leren ze de analphabeten lezen en schrijven
en geven ze lessen aan de kinderen. Hierna is er examen.
Na
het examen doen ze 4 weken construction time, waarin ze leren huizen
repareren, schilderen etc. Omdat de docenten worden uitgezonden naar
kleine afgelegen gebieden, moeten ze in staat zijn kleine dingen die
kapot zijn zelf te repareren, zodat het gebouw niet komt te
vervallen.
Dan
bereiden ze zich 2 maanden voor op hun laatste jaar. Hierin krijgen
ze les over gezondheid, jeugdclubs, vrouwengelijkheid etc en denken
ze na over een project dat ze in hun laatste jaar willen uitvoeren.
Dat laatste jaar gaan ze daadwerkelijk onder supervisie van een
mentor lesgeven in en afgelegen dorp waar ze ook hun project gaan
uitvoeren. Di project kan van alles zijn, van het invoeren van
remedial teaching om ook de slechtste leerlingen op niveau te houden
tot een gezondheidsproject in het gezondheidscentrum.
Na
dit jaar zijn ze klaar voor hun examen. Als ze dit halen worden ze
door de regering uitgezonden naar een school in een afgelegen gebied.
Ze hebben zelf geen keus waar ze komen te werken, en kunnen ook op
willekeurige momenten in hun leven in een heel ander dorp geplaatst
worden als dat nodig mocht zijn. Als je liever lesgeeft in een stad,
mag dat soms na een paar jaar. Je geeft dat in je voorkeur aan, maar
de mening van de regering is doorslaggevend.
De
docenten van de DAPP training zijn erg geliefd, en vinden allemaal
binnen enkele maanden na hun afstuderen werk. Dit jaar zijn er 64 van
de 70 leerlingen geslaagd, waaronder 1 medulawi meisje.
Na
dit inleidende verhaal werden we door 5 studenten over het terrein
rondgeleid. Zo hadden we tijd om met hen te praten. De meesten wilden
inderdaad graag in een afgelegen gebied lesgeven, omdat ze zo meer
voor de community konden betekenen. Kosi wilde graag een ladder zijn,
waarlangs de jeugd omhoog kon klimmen om hun dromen waar te maken.
Alleen Rosa wilde liever in de stad lesgeven, maar ze wist dat dat
hooguit pas over een aantal jaar zou kunnen.
Tijdens
de opleiding wonen de studenten intern en zijn ze net als bij de
vocacional training zelf verantwoordelijk voor hun eten en
slaapplaatsen. Ze worden met zijn 5 en ingedeeld in een groepje, wat
je familie wordt voor de rest van je opleiding. Met dit groepje eet
je, en woon je samen. Het idee is dat waar je goed in bent, je de
rest mee kunt helpen, zodat je als groep elkaar er doortrekt. Mooi
streven toch ?
Woensdag
Om
7.30 vertrok de lift naar het ziekenhuis, waar we vandaag een dagje
zouden meelopen. De overdracht van 8.00 verliep als 5 jaar geleden,
met 1 groot verschil: er waren maar 2 kinderen overleden die nacht!
Dat komt enerzijds omdat we nu niet in het Malaria seizoen zitten en
er ook nog voldoende eten is, maar anderzijds is het hen in de
afgelopen 5 jaar gelukt de kindersterfte van 7% naar 4,5% terug te
dringen. Na de overleden kinderen werden de special cases
voorgedragen. Een jongetje van 9 met verdenking op tetralogie van
Fallot, later bevestigd. Deze toch ernstige hartaandoening wordt in
Nederland meestal in de eerste weken of maanden ontdekt. Deze jongen
leefde zijn hele leven al met zuurstof tekort en had daardoor zo'n
hoog bloedgehalte opgebouwd dat zijn hersenvaten verstopt waren
geraakt en hij een herseninfarct had gehad. Dat was de reden om naar
het ziekenhuis te komen.
Die
ochtend liepen we met Neil mee, het hoofd van de afdeling. Wat een
kennis heeft die man, en hoe onderwijs minded! Er zijn momenteel 7
kinderartsen in Blantyre, waarvan er 5 Malawiaans zijn! ook zijn er 5
arts assistenten in opleiding. Met zijn 12 zijn ze het best bezette
ziekenhuis van Malawi, waar ze met zijn allen voor 280-500 kinderen
per dag zorgen, plus de EHBO en poli. In totaal zijn er 12
kinderartsen in Malawi, dat bijna net zoveel inwoners heeft als
Nederland ( waar we zo'n 1100 kinderartsen hebben) . Dan hebben we
het in Nieuwegein met zijn 17en maar makkelijk! Maar langzaamaan
wordt het beter. Waar er 5 jaar geleden maar 1 malawiaanse kinderarts
was, zijn dat er inmiddels dus 10, en zijn er meederen in opleiding.
In de rest van het land worden de kinderen door clinical officers
behandeld, die in totaal 3 jaar gestudeerd hebben. Dat leidt tot veel
onnodig antibiotica gebruik, iets wat je ze door hun korte opleiding
en door het ontbreken van diagnostische mogelijkheden ook niet
kwalijk kunt nemen.
Na
de visite kreeg Neil hoog bezoek: een afvaardiging van de Nigeriaanse
regering kwam kijken naar het nieuwste project in het ziekenhuis: het
kindermishandelingscentrum. Een mooie gelegenheid voor ons om daar
ook een rondleiding te krijgen. En wauw! wat hadden ze dat mooi
opgezet! Helaas worden er dagelijks kinderen verkracht, en was de
noodzaak voor een dergelijk gebouw hoog, maar met een goede
investeerder hebben ze een mooi programma weten te bouwen. Bij
binnenkomst gaan de kinderen eerst spelen met de zuster, die al
spelenderwijs de anamnese probeert af te nemen. In de speelkamer zit
zelfs een eenzijdige doorkijkspiegel, zodat vanuit de aangesloten
ruimte anderen mee kunnen luisteren naar de anamnese. Vandaaruit gaan
ze naar de onderzoeksruimte, waar ze worden onderzocht en waar bloed
wordt afgenomen. Hier krijgen ze waar ze voor komen: de PEP om de
kans op HIV transmissie af te nemen, en antibiotica en de morning
after pil. Daarna krijgen ze counseling, en de psychologe begeleid ze
tot aan het eventuele proces. Ook brengt zij een bezoek aan het dorp
om te kijken of het kind daar nog wordt geaccepteerd, en om anders de
andere inwoners te doceren dat het kind er niets aankan doen. Ook is
er op afroep een politieagent beschikbaar, zodat ze meteen aangifte
kunnen doen. Toch leidt 1 op de 4 zaken maar tot een rechtzaak, omdat
dat vaak door dreigementen vanuit de gemeenschap wordt tegengehouden.
En waarschijnlijk zijn de kinderen die naar het ziekenhuis komen nog
maar een fractie van het daadwerkelijke aantal verkrachte
kinderen.......
In
de middag liepen we weer een ronde mee, ditmaal vooral langs de
zieksten. Eerst langs Moyo, de ondervoedingsafdeling. Hier lagen dit
keer maar 15 kinderen! De afdeling is uitgebreid sinds mijn vorige
bezoek en ziet er nu veel beter uit. Gelukkig is het een goed etens
jaar, en valt het aantal opnames op dit moment dus heel erg mee.
De
neonatolgie is het meest toe aan een verbouwing. Daar liggen
momenteel zo'n 40 kinderen in een heel kleine ruimte dwars door
elkaar. Op oude Nederlandse opvangtafels liggen gemiddeld 3-4
kinderen, afhankelijk van hun grootte. Met de komst van bubbel CPAP,
een soort van beademing zonder beademingsbuisje, hebben ze weliswaar
wat meer mogelijkheden gekregen, maar onder de 1200 gram is je kans
om te overleven vrijwel nihil. De ruimte zelf is een soort
natuurlijke couveuze geworden met zoveel mensen in een kleine
ruimte....De ruimte zit verder vol moeders die met de hand melk uit
hun borsten aan het drukken zijn , om hun kleintje via de sonde te
kunnen voeren. Malawi heeft het grootste percentage te vroeg
geborenen, waarschijnlijk door de slechte gezondheids toestand van de
moeders, gecombineerd met veel te lang hard doorwerken in de
zwangerschap. Na deze ronde was het klaar, we waren op van al onze
nieuwe indrukken!
Die
avond gingen we foccacia's bakken bij Abby, een leuk meisje uit
Engeland. Ze had de taxichauffeur ook uitgenodigd met zijn dochter
van 16 en zijn zoon. Zijn dochter deed bijna eindexamen en wil dan
dokter worden. Dan moet je tussen de 6-18 punten hebben, maar dat was
zeker geen probleem. Ook Nkosi, de taxibestuurder had grote dromen:
hij wilde politicologie gaan studeren en dan het liefst minister
president worden. In een geanimeerd gesprek kon hij ons haarfijn
vertellen hoe het huidige systeem faalde, en wat hij allemaal zou
veranderen als hij daar ook de macht toe zou krijgen. Het was een
heel gezellige avond met weer wat meer inzicht in het Malawiaanse
leven!
Dinsdag: Kamuzu Hospital
Vandaag
gingen Jara en ik naar het ziekenhuis in Lilongue waar Medulawi een
zuster sponsort.
We
begonnen met de overdracht, waar de 4 kinderartsen, de clinical
officers en de medisch studenten jaar 3 allen bij aanwezig zijn. In
tegenstelling tot in Blantyre worden hier niet alleen de overleden
kinderen benoemd, maar ook de allerzieksten. Dit alles onder leiding
van Hans, een duitse dokter die hier 2 jaar geleden samen met Rachel
begonnen is, en het timide publiek continu met basaal fysiologische
vragen bestookt..... ( maar hoe werkt CPAP dan? hoe zit dat precise
met resus antagonisme? ) Prima om bij de les te blijven. Na de
overdracht kwam Rachel aan, wiens dochter momenteel malaria heeft.
Wat was het leuk om haar weer te zien!!!!! Dan zijn 5 jaren snel
overbrugd.
Jackie,
de zuster die we gesponsord hadden, was speciaal van haar vakantie
terug gekomen om ons te ontmoeten. Hoewel ze helaas heeft besloten om
met haar man en kinderen terug te gaan naar Kenia, was het heel leuk
haar te leren kennen. Wat een mooi mens! Toen ze vorig jaar begon,
gingen er regelmatig kinderen dood zonder dat iemand het doorhad.
Doordat ze de kamers daar anders heeft ingericht en alle zusters
heeft getraind in de acute opvang, is het sterfte cijfer echt omlaag
gegaan. Nu worden de kinderen verdeeld in 4 gradaties van ernst, en
kunnen de zusters zelf een reanimatie starten, iv lijnen prikken, en
zuster Jackie intubeert indien nodig. Vervolgens leert ze de ouders
op de hand te beademen, die dat dan 24 uur per dag moeten volhouden.
Een jongetje heeft zo een week beademing overleeft, vertelt Jackie
trots. Dat Jackie een begrip is, is ons al snel duidelijk. Overal
waar ze komt, wordt ze stralend ontvangen, en zijn mensen oprecht
teleurgesteld als ze vertelt dat ze hier alleen is om ons rond te
leiden. Wat jammer dat ze terug gaat! Maar wat een jaar Jackie aan
Kamuzu en ons geleerd heeft, is dat een drijvende kracht met extra
opleiding, een heel team kan meetrekken.
We
beginnen de rondleiding bij Baylors. Dit is een Amerikaanse
organisatie die overal in Afrika helpt met de HIV zorg. In Lilongue
verzorgen ze alle HIV en TB consulten, en de wachtkamer zit dan ook
vol. Zij helpen ons bij de financiele organisatie rondom de
aanstelling van de verpleegkundige, zodat het geld van Medulawi niet
op de grote hoop van het ziekenhuis komt, maar als losstaand extra
contract wordt gezien. Ellie, een Amerikaanse die er reeds 2 jaar
werkt, kon ons goed bijpraten. Een andere gedreven ziel.
Na
Baylors kregen we een rondje ziekenhuis. Hoewel het heel duidelijk is
dat hier minder dokters, geld en voorzieningen zijn dan in Blantyre,
is alles redelijk goed georganiseerd.
Bij
binnenkomst op de EHBO is er een goed triage systeem door
verpleegkundigen, die de kinderen naar ernst verdelen. Ben je heel
ziek, dan gaan je naar de emergency opvang. Daar heeft Jackie veel
gewerkt en veel training gegeven. Ook nu zijn 2 verpleegkundigen hard
bezig iedereen van een infuus te voorzien en zo nodig antibiotica,
vocht, glucose, anti-epileptica , CPAP of voeding te geven. Als ze er
niet uitkomen wordt er een dokter bijgeroepen, maar veel van deze
dingen worden zelfstandig uitgevoerd. Ben je minder ziek, dan kun je
even wachten, en wordt ondertussen je bloedgehalte en bij koorts
malaria getest. Daarna wordt er gekeken of je moet blijven, en zo ja
hoe ziek je bent en dus op welke afdeling je moet komen.
Er
is een soort van intensive care waar 6 kinderen ieder in een apart
bed aan de CPAP liggen. Dit zijn de allerzieksten, die in Nederland
bijna allemaal aan de beademing zouden liggen. Dan is er de special
care, waar ook heel zieke kinderen liggen, soms aan de CPAP, soms
omdat ze buiten bewustzijn zijn, door bv cerebrale malaria. Hier is
de sceptor van Jackie het duidelijkst: overal hangen papieren bordjes
met wat er precies te vinden is , of zou horen te staan, en er liggen
diverse logboeken om precies bij te houden wie er ligt, wat voor
onderzoek hij/zij moeten hebben, wie er transfusies hebben gehad en
wie het niet heeft overleefd en waarom. Hopelijk blijft dit systeem
bestaan na het vertrek van Jackie...... Ben je aan de beterende hand,
dan verhuis je naar de red zone, vanwaaruit je naar huis kunt worden
ontslagen, of als je langduriger zorg nodig hebt, dan kun je naar de
medical zone. Naast deze afdeling is er de nursery voor 0-6 maanden,
waar helaas 's nachts geen personeel voor is, zodat de ziektste
kleintjes tussen de grotere kinderen op special care komen te liggen.
Ook is er een neonatologie afdeling met ook hier een verdeling in
zorgbehoefte: high care met CPAP etc, medium care en kangaroe care.
Kangaroe care liggen de moeders wekenlang in een ruimte met 10
anderen tot hun kleintje groot genoeg is om mee naar huis te
gaan. 1500 gram is voldoende. De neonatologie ligt om opnieuw het
personele bezettings tekort boordevol: hier is een gehele extra
leegstaande ruimte, maar door te weinig verpleging kunnen ze deze
niet gebruiken. Ook hier is er met name 's nachts en in het weekend
veel te weinig verpleging, waar de 40-50 premature kinderen ( vanaf
700 gram) en andere echt zieke neonaten het vaak met 1
verpleegkundige moeten doen. Vandaar dat er een heel pleidooi werd
gehouden of we niet juist hier nog een verpleegkundige zouden kunnen
sponsoren. De reden dat er te weinig personeel is, is dat deze
plaatsing volstrekt buiten de afdeling omgaat. De regering bepaalt,
en vergeleken met andere ziekenhuizen komt Lilongue er niet eens zo
slecht vanaf. Blantyre heeft er inmiddels 70 doordat ze ook een
stukje opleiding hebben, Lilongue heeft verspreid over 11 afdelingen
50 in totaal voor 7 keer 24 uur zorg. Dat is natuurlijk al veel beter
dan enkele jaren terug, maar als je rekent dat dat er 50 zijn voor de
fulltime zorg van 500 kinderen die vaak een stuk zieker zijn dan in
Nieuwegein, terwijl we daar ruim 80 verpleegkundigen hebben voor 40
kinderen, zijn dat er meer dan 950 te weinig.....Dan is het toch mooi
om te zien dat 1 goede verpleegkundige die er iedere dag van
8.00-1800 is, echt een verschil maakt.
De
laatste afdeling die we bezochten was de ondervoedingsafdeling, die
wordt gerund door 2 heel fanatieke clinical officers. Clinical
officers hebben een trainig van totaal 3 jaar gehad, waarna ze overal
in malawi in health centres als volledig zelfstandige dokters
functioneren, maar voor een veel minder salaris. Er is nu het idee om
ze een eventuele specialisatie training aan te bieden waarin ze bv 3
jaar kindergeneeskunde training kunnen krijgen. 1 jaar in Blantyre, 1
jaar in Lilongue en 1 jaar in de periferie ( denk klein ziekenhuis in
de middle of nowhere). Dat zou de kinderzorg in Malawi zeker te goede
komen!
Hierna
was de rondleiding van enkele uren klaar. De stethoscopen,
saturatiemeters en gele infuusnaaldjes werden met heel veel
blijdschap aangenomen. We lunchten in het ziekenhuis met Hans, waar
we uitgebreide ideeen uitwisselden. Hij wilde in Duitsland ook wel
fondsen gaan werven voor Medulawi, om te kijken of we met zijn allen
toch een tweede verpleegkundige erbij kunnen krijgen.
Na
de lunch liepen we naar de bloedtransfusie, en apart heel goed
geregelde organisatie met een eigen gebouw in de buurt van het
ziekenhuis. Hier werden we met open armen ontvangen, hoewel de
bloeddrukmeet- en prikzuster niet de meest vrolijke persoonlijkheid
van Malawi was. Mijn bloeddruk was eigenlijk te laag (95-57)....maar
met heel veel smeken en overmeten mocht ik uiteindelijk 1 kinderzakje
bloed van 250-300 ml geven. Over 2 zakjes viel niet te
discusseren.... 20 minuten later en 2 glazen mierzoete Sobo later,
liepen Jara en ik weer naar buiten, de bandende zon in.... dat zorgde
natuurlijk voor wat duizeligheid bij allebei....maar wie zeurt daarom
als je een leven kunt redden.....
Woensdag
Omdat
er nog teveel te regelen was, besloten we ipv op safari in Zambia te
gaan,meer in de buurt te blijven en met het team alhier te
vergaderen. En dus zaten we om 8.30 met Peter Kazembe en Elly van
Baylors, Rachel, de hoofdzuster en Hans vanuit het ziekenhuisen Jara
en mij om de tafel om de plannen van komend jaar door te spreken. De
sollicitatie procedure voor de vervanging van Jackie was inmiddels
gestart, en er waren twintig kandidaten. Iedereen washet ermee eens
dat een extra verpleegkundige voor de neonatologie ook een echte
vereiste was, en hopelijk met wat kerstdonaties die soms bij Baylors
binnenkomen, wat extra werving van Medulawi en voor Medulawi door
Hans gaat dat ook inderdaad lukken. Ook werd de meerwaarde van een
Jackie met een intensive care training zeker gezien, en gaat Rachel
onderzoeken hoe duur het is om een verpleegkundige een paar maanden
in Zuid Afrika te trainen. Een ander probleem op dit moment is de
totale onbetrouwbaarheid van de toelevering van essentiele medicatie
die normaal door de regering wordt vergoed. Dan is er opeens
wekenlang geen enkel antibioticum. Baylors stelde hierop hun
noodpotje ter beschikking voor dit soort calamiteiten, waar die dan
uit betaald kunnen worden. De pot kan dan weer worden aangevuld met
donaties die vaak ook via Baylors binnenkomen, maar die incidenteel
ook door Medulawi of mijzelf gedaan kunnen worden. Een persoonlijke
interesse is de afwezigheid van handenalcohol, op afdelingen waar
allerlei virussen en bacterien hoogtij vieren. Voor zo'n 50 euro per
maand kan iedere dokter en verpleegkundige ervoor zorgen dat de
besmetting van kind op kind, dat hier echt een groot probleem is,
fors wordt teruggedrongen. Tegen het delen van het bed door meerdere
patienten is natuurlijk geen handenalcohol gewassen, maar behalve in
het malaria seizoen lijkt dit wel mee te vallen. Misschien een leuk
project voor het St Antonius, waar het afgelopen jaar hygiene de
allerhoogste prioriteit had.
Hoe
dan ook, een vruchtvolle bijeenkomst, al was het maar alleen om
Baylors en de kinderafdeling weer met elkaar om de tafel te hebben en
te kijken hoe vanuit daar geholpen kan worden :)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten